Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε το  4^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αντισεισμικής Μηχανικής και Τεχνικής Σεισμολογίας που διοργάνωσε το Ελληνικό Τμήμα Αντισεισμικής Μηχανικής (Ε.Τ.Α.Μ.) και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.), με αφορμή τη συμπλήρωση 20 ετών από τον καταστροφικό σεισμό της Αθήνας του 1999. Στο Συνέδριο συμμετείχαν περισσότεροι από 200 ομιλητές και περισσότεροι από  600 σύνεδροι οι οποίοι συζήτησαν διεξοδικά όλες οι πτυχές της αντισεισμικής πολιτικής στη χώρα μας. Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου έγινε ενδελεχής πραγμάτευση των τελευταίων ερευνητικών εξελίξεων και αναδείχθηκαν υπάρχουσες ανάγκες και μελλοντικές προτεραιότητες στο πεδίο της έρευνας, της εφαρμογής και των αντισεισμικών κανονισμών.

Στη διάρκεια των τριών ημερών πραγματοποιήθηκαν παράλληλα 24  προσκεκλημένες ομιλίες καλύπτοντας όλο το φάσμα της ανάλυσης, της πειραματικής διερεύνησης, του σχεδιασμού και της αποτίμησης δομικών και γεωτεχνικών κατασκευών και έδωσαν το στίγμα των τάσεων που επικρατούν σήμερα στην Ελλάδα και διεθνώς. Σημαντική ήταν και η παρουσία των 16 χορηγών και υποστηρικτών του Συνεδρίου οι οποίοι και μετέφεραν την εμπειρία και την τεχνογνωσία του ιδιωτικού τομέα στο αντικείμενο του τεχνικού λογισμικού και των κατασκευών.

Στις εργασίες του συνεδρίου συμμετείχαν επίσης εκπρόσωποι του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας και του Ελληνικού Τμήματος Σκυροδέματος ενώ πολύ σημαντική και πολυπληθής ήταν η συμμετοχή συναδέλφων μελών του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου και του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου.

Τα κυριότερα συμπεράσματα του Συνεδρίου συνοψίζονται ως εξής:

• Στα χρόνια που μεσολάβησαν από τον σεισμό του 1999, επιτεύχθηκε σημαντική επιστημονική πρόοδος διεθνώς σε όλους τους τομείς της διαχείρισης του σεισμικού κινδύνου. Αναπτύχθηκαν αξιόπιστες μέθοδοι αποτίμησης της σεισμικής επικινδυνότητας και της συμπεριφοράς των κατασκευών, καινοτόμες μέθοδοι σχεδιασμού και νέα υλικά, ενώ οι πρόσφατες εμπειρίες από μεγάλους σεισμούς, η αλματώδης αύξηση της υπολογιστικής ικανότητας και οι ραγδαίες εξελίξεις στο πεδίο της πληροφορίας και της επικοινωνίας διαμόρφωσαν ένα συνεχώς εξελισσόμενο περιβάλλον όπου οι σύγχρονες κατασκευές είναι ασφαλέστερες και οι υποδομές λειτουργούν όλο και περισσότερο αξιόπιστα και συζευγμένα.
• Παράλληλα το επίπεδο της κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού παραμένει πολύ υψηλό και διεθνώς αναγνωρισμένο, οι σύγχρονοι κανονισμοί (Ευρωκώδικας 8, ΚΑΝ.ΕΠΕ., ΚΑ.Δ.Ε.Τ., ΕΑΚ2003/ΕΚΩΣ) είναι υψηλής στάθμης, υπάρχει σημαντική τεχνογνωσία για την επισκευή και ενίσχυση των κτιρίων.
• Σε γενικές γραμμές τα κτίρια και οι υποδομές έχουν συμπεριφερθεί ικανοποιητικά στους σεισμούς της τελευταίας εικοσαετίας αν και δεν πρέπει να υποτιμούνται οι βλάβες σε λιμενικές εγκαταστάσεις και προβλήτες που παρατηρήθηκαν ιδιαίτερα σε Λευκάδα, Κεφαλονιά και Ζάκυνθο.
• Οι κατασκευές στη χώρα μας αναπόφευκτα γηράσκουν διευρύνοντας τη διαφορική επιτελεστικότητα έναντι σεισμικών δράσεων, μεταξύ των νεόδμητων και των παλαιότερων κατασκευών. Σημειώνεται ότι τα κτήρια που κατασκευάστηκαν πριν το 1959 άνευ αντισεισμικού κανονισμού αποτελούν περίπου το 30% του δομικού πλούτου, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό έχει κατασκευαστεί πριν το 1985 οπότε και εφαρμόστηκαν πρόσθετες διατάξεις αντισεισμικού χαρακτήρα.
• Το γεγονός της φυσικής γήρανσης των κατασκευών έρχεται να προστεθεί στην απροθυμία της Πολιτείας και την αντικειμενική δυσκολία των πολιτών, στα χρόνια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης, να χρηματοδοτήσουν κεντρικά ή ιδιωτικά την προσεισμική ενίσχυση του δομικού αποθέματος της χώρας. Ειδικότερα, αν και δεν αναστάλθηκε εντελώς ο προσεισμικός έλεγχος δημοσίων κτιρίων κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, ο ρυθμός προόδου είναι εξαιρετικά αργός ώστε να οδηγήσει σε ολοκλήρωση την ιεραρχημένη ενίσχυση κρίσιμων κατασκευών και υποδομών εντός ικανού χρονικού διαστήματος. Σημειώνεται ότι το κράτος αποτελεί τον μεγαλύτερο ιδιοκτήτη και χρήστη ακινήτων στη χώρα, συνεπώς, αποτελεί προτεραιότητα να προχωρήσει στον προσεισμικό έλεγχο της ιδιοκτησίας του. Είναι επίσης σημαντικό ότι
• Σε ό,τι αφορά τον προσεισμικό έλεγχο και την ενίσχυση ιδιωτικών κτιρίων, οι απόψεις που διατυπώθηκαν κατά τις εργασίες του 4^ου ΠΣΑΜΤΣ κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος με τις προτάσεις του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, ειδικά ως προς τη θεσμοθέτηση της «ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου» των παλιών κτιρίων ώστε μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια να υπάρξει ακριβής αποτύπωση όλων των κτιρίων της χώρας.
• Αντίστοιχα κρίνεται σκόπιμη η ανάπτυξη πλαισίου φορολογικών κινήτρων υπό τη μορφή ελαφρύνσεων για την έμμεση χρηματοδότηση των προσεισμικών ενισχύσεων των ιδιωτικών κατασκευών κατά το πρότυπο του προγράμματος SismaBonus που εφαρμόζεται στη Ιταλία. Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται κλιμακωτή έκπτωση του κόστους επέμβασης της τάξης 75-85% σε ορίζοντα πενταετίας και αναλογικά με το επίπεδο του στόχου ανασχεδιασμού. Επίσης, είναι αναγκαίο η «ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική» αναβάθμιση των κτιρίων, να συνοδεύεται από τον προσεισμικό έλεγχο επάρκειας.
• Κατά την κατασκευή νέων έργων είναι απαραίτητη η διασφάλιση της ποιότητας, η αποφυγή πολεοδομικών παραβάσεων και η πιστή εφαρμογή, δια της επισταμένης επίβλεψης, των προβλεπομένων διατάξεων του αντισεισμικού κανονισμού.
• Κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη, κατά τα διεθνή πρότυπα, ποιοτικής βάσης δεδομένων επιταχυνσιογράφων επί επιφανείας εδάφους, εντός γεωτρήσεων και επί κατασκευών, ως το σημαντικό στοιχείο αντισεισμικού σχεδιασμού νέων και αποτίμησης συμπεριφοράς υφιστάμενων κατασκευών και υποδομών.
• Αναγκαία είναι τέλος η επικαιροποίηση του χάρτη σεισμικής επικινδυνότητας δεδομένης της πληθώρας των σεισμικών κινήσεων που έχουν καταγραφεί τα τελευταία 15 χρόνια στην επικράτεια.

Οι προτάσεις που διατυπώθηκαν κρίνεται ότι είναι συγκεκριμένες και υλοποιήσιμες και ως εκ τούτου μπορούν άμεσα να συμβάλουν στην ουσιαστική μείωση του σεισμικού κινδύνου.

Η παρούσα επιστολή συμπερασμάτων του συνεδρίου θα κοινοποιηθεί στους εξής φορείς: (i) Yπουργείο Δημοσίων Έργων και Υποδομών, (ii) ΤΕΕ, (iii) ΣΠΜΕ, (iv) ημερήσιο και εβδομαδιαίο τύπο.